Gözden kaçırmayın

Düzenli Sağlık Kontrollerinin ÖnemiDüzenli Sağlık Kontrollerinin Önemi

AIDS'i Yenebiliriz! AIDS hastalığı (Acquired Immuno Deficiency Syndrome-Kazanılmış Bağışıklık Yetmezlik Sendromu), daha yaygın mücadele edebilmek amacıyla 1 Aralık günü "Dünya AIDS Günü" olarak kabul edilmiştir. İlk defa ortaya çıktığı 1980'li yıllardan bu yana, tüm dünyada artarak yayılmaya devam eden HIV Enfeksiyonu, korunmasız cinsel temas, ortak paylaşılan enjektörlerle damar içi madde kullanımı, enfekte kan transfüzyonu yoluyla veya anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında veya doğum sonrasında emzirmeyle bulaşabilmektedir.

Bulaş yolları nedeniyle HIV enfeksiyonu tüm yaş gruplarında görülebilmektedir. Türkiye halen, dünyada HIV/AIDS açısından hastalığın az sıklıkta görüldüğü ülkeler arasında yer almakta, ancak her yıl vaka sayısının arttığı da izlenmektedir. Bu durumda, nüfus artışı ve ülkeler arası insan trafiğinin etkili olduğu düşünülmektedir.

2022 yılı verilerine göre dünya genelinde 1.3 milyon insana yeni HIV enfeksiyonu bulaşmış ve 39 milyon kişi HIV ile yaşamaktadır. 630 bin kişi ise AIDS'e bağlı hastalıklardan ölmüştür. HIV enfeksiyonu önlenebilir bir hastalıktır ve korunma önlemleri tedaviden daha etkili ve ucuzdur. En sık görülen bulaşma yolu cinsel temas olduğu için korunma büyük önem taşır. Bunun yanı sıra, tek eşlilik, riskli cinsel temasta doğru kondom kullanımı ve şüpheli durumlarda test yaptırmak da korunma yöntemleridir.

Ülkemizde 1986 yılından beri kan ve kan ürünleri ile olan bulaşmaya karşı korunma amacıyla, bütün kan ve kan ürünleri kullanılmadan önce HIV yönünden test edilmektedir. 1987 yılından itibaren organ ve doku nakilleri öncesinde de gerekli testler yapılmaktadır. Günümüzde HIV/AIDS, DSÖ tarafından ölümcül hastalıklar listesinden çıkartılarak yaşam boyu birlikte yaşanacak hastalıklar listesine alınmıştır. Doğru zamanda ilaç tedavisine başlayan HIV pozitifler kaliteli ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler. Ülkemizde ilaca erişimde sorun yaşanmamaktadır.

HIV pozitif anneden ilaç tedavisi ile HIV (-) bebek doğabilmektedir. HIV enfeksiyonu; HIV pozitif kişilerle aynı iş yerinde çalışmak, aynı okulda okumak, aynı ortamda bulunmakla, ortak çatal kaşık kullanmakla, dokunmak, tokalaşmakla, telefon, kitap, defter gibi araçları ortak kullanmakla, ortak duş-banyo alanlarını, havuzları ve tuvaletleri ortak kullanmakla, böcek ve sinek sokması ile bulaşmaz.

Yeni vaka sayısını azaltmak için toplumun bilgilendirilmesi ve farkındalığının artırılması için örgün ve yaygın eğitim müfredatında bulunan konuyla ilgili bilgilerin güncellenmesi, basılı doküman desteğinin sağlanması, üniversiteler başta olmak üzere farkındalık ve bilgilendirme için tüm hedef gruplarda akran eğitimi dahil eğitim faaliyetlerinin desteklenmesi çalışmaları yürütülmektedir. Bakanlığımız, insan haklarını gözeterek ve etik kurallar çerçevesinde, UNAIDS ve Dünya sağlık örgütü tarafından belirlenen uluslararası öneri ve uygulamalar ışığında, konunun tüm paydaşlarını kapsayacak bir bakış açısıyla çalışmalarını sürdürmeye devam etmektedir.

AIDS salgını sonlandırılabilecek bir hastalıktır. 2010 ile 2019 yılları arasında dünya çapında yeni HIV enfeksiyonlarında %23'lük bir düşüş yaşanmıştır. Ancak hastalıktan korunmak için henüz bir aşı bulunmamaktadır. "VİRÜSLE SAVAŞMANIN EN ETKİLİ YOLU, ONDAN KORUNMAKTIR. TEK ÇARE TEK EŞLİLİKTİR." -Uzm. Dr. Serhat KORKMAZ, İl Sağlık Müdürü